Meme (rekonstrüksiyonu) onarımı, kanser sonrası alınan memenin yerine çeşitli yöntemlerle memenin bir benzerinin yapılması anlamına gelmektedir.
Meme rekonstrüksiyonu multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Hastalık tanısı konduktan hemen sonra meme alınmadan rekonstrüksiyon tedavi içine dahil edilmelidir. Meme rekonstrüksiyonu meme kanseri nedeniyle yapılan ameliyat ile aynı seansta (eş zamanlı rekonstrüksiyon) olabileceği gibi, adjuvan tedaviler(kemoterapi/radyoterapi) bittikten sonra ayrı bir seansta da (geç zamanlı rekonstrüksiyon) yapılabilir.
Eş zamanlı Rekonstrüksiyon: Genelde erken evre meme kanserlerinde memenin alındıktan sonra , plastik cerrahi ekibini tarafınca memenin eş zamanlı onarımıdır. İkinci bir cerrahi işleme gerek kalmaz. Ancak her zaman en iyi seçim olmayabilir. Örneğin, operasyondan sonra radyoterapi yapılma ihtimali yüksekse özellikle sentetik implant ile yapılacak rekonstrüksiyonların, daha ileriki bir tarihe ertelenmesi uygun olacaktır.
Geç Rekonstrüksiyon: Operasyonlar sonrası kemoterapi, radyoterapi gibi ek tedavilerin ihtiyacı doğrultusunda onkolog, genel cerrahi ve plastik cerrahi uzmanlarının ortak kararıyla rekonstrüksiyonun bu tedavi yöntemlerinden sonra yapılmasına karar verildiği durumlarda geç rekonstrüksiyonlar yapılması durumudur. Kaybedilen memenin yerine yenisinin oluşturulabilmesi için kanserli bölgenin kontrol altına alınması ya da ek tedavinin tamamlanması beklenir.
Meme onarımı amacıyla hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın temel amaç diğer meme ile iyi bir simetri sağlamaktır.
Meme onarımında kullanılan yöntemler:
Sentetik implantlar
Doku genişleticiler: Kalıcı protezin yerleştirilmesinden önce meme derisine elastikiyet kazandırmak amacıyla kullanılırlar. İçerisindeki hazneye giderek artan miktarlarda tuzlu su enjekte edilerek tedrici olarak şişirilirler. Zamanı geldiğinde çıkartılarak oluşan poşa kalıcı implant yerleştirilir veya bazı özel tip doku genişleticileri kalıcı implant gibi yerinde bırakmak mümkündür.
Sabit hacimli kalıcı implantlar: genellikle silikon bazlı ürünlerdir. Son yıllarda yapılan çalışmalar bu amaçla silikon kullanımının güvenli olduğunu ortaya koymuştur. Rekonstrüksiyon amacıyla sadece sentetik implant kullanımı sırtında veya karnında ameliyat yapılmasını istemeyen hastalar tarafından tercih edilir. Göğüs duvarına radyoterapi almış veya operasyon sonrası radyoterapi yapılma olasılığı yüksek olanlarda sentetik implantlar ile rekonstrüksiyon risklidir. Diğer memesi küçük ve orta hacimli kadınlar da daha iyi bir kozmetik sonuç sağlar.
İmplant ve hastanın kendi dokuları ile beraber uygulandığı işlemler
Bu amaçla en sık kullanılan kas-deri flebi sırttaki latissimus dorsi kasıdır. Kalıcı implant göğüs ön duvarı kaslarının üzerine ve sırttan kaydırılan latissimus dorsi kas-deri flebinin altına yerleştirilir. Özellikle mastektomi sonrası meme deri flebinde belirgin defekt olduğu durumlarda, sadece implant kullanılarak yapılan işlem yeterli olmayacağı ve iyi bir kozmetik sonuç bırakamayacağı için kas-deri flebi ile rekonstrüksiyon gerekecektir. Orta ve büyük çaplı memelerde iyi bir kozmetik sonuç elde edilebilir. Sırttaki kesi izinin sütyen çizgisi altında kalmasına özen gösterilir. Ancak ihtiyaç duyulan kas-deri flebi miktarına göre kesi biraz daha büyük ve oblik olabilmektedir.
Sadece hastanın kendi dokularının kullanıldığı girişimler
Rekonstrüksiyon amacıyla sentetik protezlerin kullanılmasını istemeyen hastalarda, kişinin kendi dokularını kullanarak yapılan meme rekonstrüksiyonu (otolog doku ile rekonstrüksiyon) işlemidir. Bu amaçla sıklıkla kullanılan otolog doku flepleri, latissimus dorsi kas-deri flebi (LD flep – sırt kası ve derisi) ve transversus rektus abdominis kas-yağ-deri flebidir (TRAM – karın ön duvarı kası, yağı ve derisidir). Meme boyutu ufaksa tek başına LD-flep yeterli olabilir ancak meme dokusunun orta veya büyük olduğu hastalarda TRAM flep daha iyi bir kozmetik sonuç sağlayabilir. LD-flep tekniğinde kesi izi sırtta, TRAM-flep de ise alt karın bölgesindedir. TRAM-flep sonrası karın ön duvarında defekt oluşmaması ve daha sonra fıtık gelişmemesi için bazı önlemlerin alınması gerekebilir.